ചലച്ചിത്രത്തിലേക്കുള്ള നടപ്പാത

 

           



 ചലച്ചിത്രം അതിന്റെ ഇന്നത്തെ രൂപത്തിലേക്ക് എത്തുന്നതിനു മുമ്പ് ത്യാഗ്വോജ്ജലമായ നിരവധി പേരുടെ ജീവന്റെ കഥകളുണ്ട്. പലരാജ്യങ്ങളിൽ പല കാലഘട്ടങ്ങളിൽ നടന്ന വ്യത്യസ്തമായ ചെറിയ ചെറിയ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ചലച്ചിത്രത്തിലെക്കുള്ള പരിണാമം സാദ്ധ്യമായത്
സർ ഐസക് ന്യൂട്ടന്റെ ദർശനാനുവർത്തനം  (persistence of vision) എന്ന കണ്ടെത്തൽ ഇന്നത്തെ ചലച്ചിത്രം എന്ന രൂപത്തിലേക്കുള്ള വഴി തുറക്കുന്നതിന് ഏറെ സഹായകമായിട്ടുണ്ട്. തോമോസ്ട്രോപ്പ്, മൈക്കൽ ഫാരഡെയുടെ ചക്രം, സ്ട്രോബോ സ്കോപ്പ്, സോയി ട്രോപ്പ് തുടങ്ങിയവയുടെ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ ഇങ്ങനെ നിരവധി കണ്ടുപിടുത്തങ്ങളും അന്വേഷണങ്ങളും ചലച്ചിത്രം എന്ന ജനകീയ കലയുടെ ഉത്ഭവത്തിന് സഹായകമായിമാറി. അത്തരത്തിൽ  ‘ഫിനാകിറ്റോ സ്കോപ്പ്’ എന്ന ഉപകരണത്തിന്‍റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിനായി ബെല്ജിയംകാരനായ ജെ. എ. എഫ്. പ്ലേറ്റോയുടേ സഹനത്തിന്റെ കഥ ഏറെ വേദന ജനിപ്പിക്കുന്ന ഒന്നാണ്.  ചിത്രങ്ങളുടെ ചലനം സാധ്യമാക്കാനുള്ള തന്‍റെ അന്വേഷണത്തിന് അദ്ദേഹം സമര്‍പ്പിച്ചത് തന്‍റെ കാഴ്ച ശക്തിയെ തന്നെയാണ്. നഗ്നനേത്രങ്ങൾ കൊണ്ട് സൂര്യനെ നിരന്തരം നോക്കിയുള്ള പരീക്ഷണങ്ങൾ കാരണം ഇരുപത്തിയെട്ടാമത്തെ വയസിൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാഴ്ചശക്തി നഷ്ടപെട്ടു. അതോടെ ഈ പരീക്ഷണം ഇനിയെങ്കിലും വസാനിപ്പിക്കണം എന്ന് അദ്ദേഹത്തോട് സുഹൃത്തുക്കളും കുടുംബാംഗങ്ങളും ആവശ്യപെട്ടു മാസങ്ങളുടെ ചികിത്സയിലൂടെ കാഴ്ചശക്തി വീണ്ടെടുത്തു. എന്നിട്ടും അദ്ദേഹം വെറുതെയിരിക്കാന്‍ തയ്യാറായില്ല എല്ലാ എതിർപ്പുകളും മറികടന്ന് വീണ്ടും തന്റെ പരീക്ഷണങ്ങൾ തുടർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. എന്നാല്‍ നിര്‍ഭാഗ്യം അദ്ദേഹത്തെ പിന്തുടര്‍ന്നുകൊണ്ടിരുന്നു.  നാൽപതാം വയസിൽ ഇനിയൊരിക്കലും ഒരു കാഴ്ചയും കാണാന്‍ കഴിയാത്ത വിധം എന്നെന്നേക്കുമായി അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാഴ്ചശക്തി നഷ്ടപ്പെട്ടു. കാഴ്ച്ചയുടെ മഹാലോകം തീര്‍ക്കാന്‍ ഈ മഹാനായ ശാസ്ത്രഞ്ജന്‍ തന്റെ തന്നെ കാഴ്ച്ചയെ ബലിയര്‍പ്പിക്കുകയായിരുന്നു കാഴ്ച ശക്തി നഷ്ടപെട്ടിട്ടും അദ്ദേഹം തളരാതെ തന്റെ അകക്കണ്ണ് നിരന്തരം പ്രവർത്തിച്ചു കൊണ്ടിരുന്നു. എൻപതാം വയസിൽ മരിക്കുന്നതുവരെ അദ്ദേഹം പരീക്ഷങ്ങൾ തുടർന്നു. ആ ത്യാഗത്തിന്റെ ഫലമാണ്‌ ഫലമാണ് 1883ൽ കണ്ടുപിടിച്ച ‘ഫിനാകിറ്റോ സ്കോപ്പ്’  എന്ന ഉപകരണം.
ഇതുപോലെ ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ ചരിത്രത്തില്‍ മറക്കാനാവാത്ത പേരാണ്  ഇംഗ്ലണ്ടുകാരൻ ഫ്രീസ് ഗ്രീന്‍. ഇദേഹത്തിന്റെ ജീവിതവും ദുരിതപൂർണ്ണമായിരുന്നു. രണ്ടു സിലിണ്ടറുകൾക്കിടയിലൂടെ കടന്നു പോകുന്ന പ്രതിരൂപങ്ങൾ പതിപ്പിക്കാവുന്ന സെല്ലുലോയ്ഡിന്റെ കണ്ടിപിടുത്തമാണ് ഇദ്ദേഹം  നടത്തിയത്. കണ്ടെത്തലുകള്‍ക്കായി തന്‍റെ സമ്പാദ്യം മുഴുവനും ചെലവഴിച്ചിട്ടും മതിയാകാതെ ഭീമമായ സാമ്പത്തിക ബാധ്യതയെ തുടർന്ന് ജയിൽവാസം വരെ ഈ ശാസ്ത്രഞ്ജന്‍  അനുഭവിക്കേണ്ടി വന്നിട്ടുണ്ട്. അവസാനം ഒരു നേരത്തെ ഭക്ഷണത്തിനായി തന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട ക്യാമറ പോലും വിൽക്കേണ്ട ഗതികേടില്‍ ഇദ്ദേഹം എത്തപ്പെട്ടു. ചലച്ചിത്ര ലോകത്തിനു നല്കിയ സംഭാവന മാനിച്ച് അദ്ദേഹത്തെ അനുമോദിക്കാൻ വിളിച്ചു ചേർത്ത  യോഗത്തിൽ പ്രസംഗിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കെ മരിച്ചുവീഴുകയായിരുന്നു.
ചലച്ചിത്രത്തിലേക്കുള്ള നടപ്പാതയില്‍ ഒരു പ്രതീക്ഷയുടെ വഴി വെട്ടിയ ആളാണ്‌ എഡ്വേർഡ് മയ് ബ്രിഡ്ജ് (Eadweard James Muybridge)  ഇദ്ദേഹം ഒരു ഫോട്ടോഗ്രാഫര്‍ ആയിരുന്നു.
ചാടുന്ന കുതിരകൾ ഭൂമിയിൽ സ്പര്ശിക്കാതെയുള്ള രംഗങ്ങളുടെ തുടർച്ച ചിത്രീകരിക്കാൻ അദ്ദേഹം നടത്തിക്കൊണ്ടിരുന്ന ശ്രമം ചലിക്കുന്ന ചിത്രം എന്നര്ത്ഥമാകുന്ന  ചലച്ചിത്രം എന്നതിലേക്ക് കൂടുതൽ അടുപ്പിച്ചു. എഡ്വേർഡ് മയ് ബ്രിഡ്ജ് (Eadweard James Muybridge) നടത്തിയ ശ്രമമാണ് ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ ഇപ്പോഴത്തെ രീതിയുടെ കണ്ടെത്തലിനു ഏറെ  സഹായിച്ചത്. 1882ൽ   മയ് ബ്രിഡ്ജിന്റെ ഓടിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കുതിരകളുടെ  ഈ ഫോട്ടോ സീരീസാണ് ഷാൻ പി ലൂയി മീസ്സനീർ എന്ന ഫ്രഞ്ച് പെയ്ന്റർ  സൂസ്ട്രോപ്പ് എന്ന പ്രൊജക്റ്റ്‌ മെഷിനിലൂടെ കടത്തിവിട്ട് ചലനാത്മകമായി പ്രാക്സിനോ സ്കോപ്പ് വഴി പ്രദർശിപ്പിച്ചു. മയ് ബ്രിഡ്ജിന്റെ ‘ഫോട്ടോ ഗ്രാഫിക് സൂ’വിന് ഉപയോഗിച്ചതിനാലാണ്  സൂപ്രാക്സിനോ സ്കോപ്പ് (Zoopraxinoscope) എന്ന്  ഈ മെഷീൻ അറിയപ്പെടാൻ കാരണമായത്. ഫ്രഞ്ച് ഭൌതിക ശാസ്ത്രജ്ഞനായ ഡോ: ഇ. ജെ. മാരി തന്റെ  ഒറ്റ കാമറ കൊണ്ട് ചലന ചിത്രങ്ങളെ പിന്തുടരാനുള്ള ശ്രമവും അതിനായി കണ്ടെത്തിയ ഫോട്ടോഗ്രാഫി റിവോൾവറും ഒരു വഴിത്തിരിവായികണ്ടുപിടുത്തങ്ങളുടെ രാജാവ് തോമസ്‌ ആൽവാ എഡിസന്റെ പരീക്ഷണങ്ങൾ ചലച്ചിത്രം എന്ന ഇന്നത്തെ രൂപത്തിലേക്കുള്ള പരിണാമത്തിന്റെ പ്രധാന പടിയായി. എഡിസണ്‍ തന്നെ രൂപപ്പെടുത്തിയെടുത്ത ‘കൈനെറ്റോ സ്കോപ്പി’എന്ന ഉപകരണത്തിലൂടെ ഫ്രെഡ് ഓട്ട് എന്നയാളുടെ തുമ്മൽ എഡിസണ്‍ ചിത്രീകരിച്ചതിലൂടെ ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ പുതിയ രൂപം പിറന്നു. അതോടെ കാമറക്കു മുന്നിൽ അഭിനയിച്ച ആദ്യ നടൻ എന്ന ഖ്യാതിയും ഫ്രെഡ് ഓട്ട് നേടി. ‘ഫ്രെഡ് ഓട്ട്സ് സ്നീസ്’ (Fred Ott’s Sneeze)
എന്നതായിരുന്നു ആ ചിത്രം. ജോര്ജ്ജ് ഈസ്റ്റ് മാന്റെ കണ്ടെത്തലായ ഈസ്റ്റ് മാൻ ഫിലിമാണ്‌ ഈ ചിത്രത്തിനായി എഡിസണ്‍ ഉപയോഗിച്ചത്. എഡിസന്റെ  കണ്ടുപിടുത്തത്തിനു പിന്നിൽ അഹോരാത്രം സഹായിച്ച വില്ല്യം കെന്നഡി ലാറി ഡിക്സണ്‍ എന്ന മനുഷ്യനെയും ഇവിടെ സ്മരിക്കുന്നു.
ലൂയി ലൂമിയർ, അഗസ്റ്റ് ലൂമിയർ ഈ സഹോദരങ്ങൾ നടത്തിയ മുന്നേറ്റത്തെയാണ് പിൽകാലത്ത് ചലച്ചിത്രം എന്ന കലയുടെ പിറവി എന്ന് പറയാവുന്ന ഒരു കണ്ടെത്തലായി അറിയപ്പെട്ടത്. ഇവരുടെ 1895 ഡിസംബർ 28ന് പാരീസിൽ വലിയ സദസിനു മുമ്പാകെ ഫാക്ടറിയില്നിന്നും പുറത്തേക്കു പോകുന്ന തൊഴിലാളികളെ ചിത്രീകരിച്ച ‘വർക്കേഴ്സ് ലിവിംഗ് ദി ലൂമിയർ ഫാക്ടറി’ Workers Leaving the Lumiere Factory
എന്ന ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചതോടെ പുതിയ ഒരു ചരിത്രം പിറക്കുകയായി. ഈ സഹോദരങ്ങളുടെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിന് പൂർണ്ണ പിന്തുണ നല്കിയ ഇവരുടെ പിതാവ് ആന്റണി ലൂമിയറിനെ ഇവിടെ ഓർക്കുന്നു. എഡിസന്റെ കൈനെറ്റോസ്കോപ്പ് വാങ്ങിക്കാനാവാതെ വന്നപ്പോൾ അത് സ്വയം നിർമ്മിക്കാൻ ഈ സഹോദരങ്ങളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചത് പിതാവായിരുന്നു.
എന്നാൽ ഇന്ന് നമ്മള്‍ കണ്ടു ആസ്വദിക്കുന്ന ഫീച്ചര്‍ സിനിമകളുടെ തുടക്കം കുറിക്കാൻ കാരണക്കാരൻ  മാന്ത്രികനായ ജോര്‍ജ്ജ് മെലീസ് (George Melies) ആയിരുന്നു.  ലൂമിയര്‍ സഹോദരങ്ങള്‍ നിര്‍മ്മിച്ച ഉപകരണം വാങ്ങിക്കുവാൻ മെലീസിന് ആയില്ല ഇതോടെ മെലീസിന്റെ വാശി കൂടി അദ്ദേഹം സ്വന്തമായി നിര്‍മ്മിച്ച ക്യാമറയും പ്രൊജെക്ടറിലുമായി ചിത്രീകരണം തുടങ്ങി. അങ്ങനെ ഒരു  കഥയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി അഭിനേതാക്കളെ ഉൾപ്പെടുത്തി നിത്യ ജീവിതത്തിലെ രംഗങ്ങൾ ചിത്രീകരിച്ചതോടെ ഫീച്ചര് സിനിമകളുടെ തുടക്കമായി എന്ന് പറയാം. ചരിത്രത്തിലാദ്യമായി ഫിലിം സ്റ്റുഡിയോ നിർമ്മിച്ചതും മേലീസ് തന്നെയാണ്. മേലീസിന്റെ ഈ ശ്രമത്തോടെയാണ്   ലക്ഷണമൊത്ത ഫീച്ചര് സിനിമക്ക് തുടക്കമിട്ടത്.  എഡ്വിന്‍ എസ് പോര്‍ട്ടര്‍ (Edwin S Porter) ആണ് ആദ്യമായി  ശരിയായ കഥാചിത്രം എടുത്തതും നാടക സങ്കേതങ്ങളുടെ സഹായത്തോടെ വിദൂര-സമീപ ദൃശ്യങ്ങള്‍, മുകളില്‍ നിന്നുള്ള ചലിക്കുന്ന പാന്‍ ചിത്രങള്‍, ക്ലോസപ് ചിത്രങള്‍ എഡിറ്റിങ്ങിന്റെ പ്രാഗ് രീതി ഇവയൊക്കെ ഇദ്ദേഹം തന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ പരീക്ഷിച്ചു. സര്‍ക്കുലര്‍ ‘പനോരമ ഓഫ് ഇലക്ട്രിക് ടവര്‍ (1091), ഗേ ഷൂ ക്ലര്‍ക്ക്  (1903) റെസ്ക്യൂസ് ഫ്രം ആന്‍ ഈഗിള്‍ നെസ്റ്റ്, ദി ഗ്രൈറ്റ് ട്രെയിൻ  റോബറി (1093)തുടങ്ങിയവയാണ് ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രശസ്തമായ ചിത്രങ്ങൾ. തുടർന്ന് നിരവധി പേര് ഈ രംഗത്ത് തന്റേതായ സംഭാവനകൾ നൽകി 1907ൽ ഡേവിഡ് വാർക്ക് ഗ്രിഫിത്തിന്റെ ‘ദി അഡ്വഞ്ചെഴ്സ് ഓഫ് ഡോളി’ എന്ന ചിത്രത്തിലൂടെ ചലച്ചിത്രലോകം കൂടുതൽ വികസിക്കാൻ വഴിത്തിരിവായി. 1913 ൽ എക്കാലത്തെയും ക്ലാസിക്കുകളിൽ ഒന്നായ ‘ദി ബർത്ത് ഓഫ് നേഷൻ’  ഇറങ്ങി. പിന്നീടുള്ള ചാലച്ചിത്രത്തിന്റെ വളർച്ച അതി വേഗത്തിലായിരുന്നു. ആദ്യ നടിയായ ഫ്ലോറൻസ് ലോറൻസ്, വിഖ്യാത നടൻ ചാർളി ചാപ്ലിൻ, ബസ്റ്റർ കീറ്റണ്‍, ലിലിയൻ ഗിഷ്, ഡഗ്ലസ് ഫെയർ ബാങ്ക്സ്, മേരി ഫിക് ഫോർഡ്, ഗ്രേറ്റാ  ഗാർബൊ, എമിൽ ജാന്നിഗ്സ് ആസ്താ നിൽസൻ ഇങ്ങനെ നീണ്ടുപോകുന്ന ഈ കാലഘട്ടത്തിലെ താരങ്ങൾ എഴുതിയാൽ തീരാത്ത ചലച്ചിത്രത്തിലേക്കുള്ള നടപ്പാത ഇന്നും സാങ്കേതിക വിദ്യയുടെ പുതിയ തലങ്ങളിലൂടെ അതിന്റെ വികാസം തുടരുകയാണ്. ഇന്നിന്റെ സാങ്കേതിക മേന്മയിലേക്ക് നയിച്ച ചലച്ചിത്രത്തിന്റെ ആദിമ വഴിയിലെ ചില നാഴികക്കല്ലുകൾ  മാത്രമാണ് ഇവിടെ പരാമർശിച്ചത്. സഹനത്തിന്റെയും ത്യാഗത്തിൻറെയും ആത്മ സമർപ്പണത്തിന്റെയും വേദനയുടെയും ചരിത്രം നിറഞ്ഞതാണ് ഇന്ന് നാം കണ്ടു രസിക്കുന്ന ആസ്വദിക്കുന്ന സിനിമകൾ.
ലോക സിനിമയിൽ ചാപ്ലിൻ എന്ന വന്മരം ഉണ്ടാക്കിയ സ്വാധീനം വളരെ വലുതാണ്‌ ചിരിയിലൂടെ വലിയ വലിയ ചിന്തയിലേക്ക് നയിക്കുകയും സമകാലിക ലോക രാഷ്ട്രീയത്തെ കൃത്യമായി തന്റെ സിനിമകളിലൂടെ പറയുകയും  ചെയ്ത മഹാനായ ചാർളി ചാപ്ലിൻ എന്ന ചലച്ചിത്രകാരന് പറഞ്ഞത് മഴയിലൂടെ നടക്കാനാണ് എക്കിഷ്ടം. അപ്പോൾ ഞാൻ കരയുന്നത് ആരും അറിയില്ലല്ലോ” എന്നാണ്. വേദന താണ്ടിയ ഒരു നടപ്പാതയിലൂടെയാണ് ചലച്ചിത്രം എന്ന മഹത്തായ കലാരൂപം ഈ ജനകീയതയിലേക്ക് എത്തിച്ചേർന്നത്. ഇത്തരത്തിൽ പരാമർശിച്ചവരും പരാമർശിക്കാൻ വിട്ടുപോയവരുടെയും ഏറെ ത്യാഗങ്ങളും വേദനകളും നിറഞ്ഞതാണീ ചലച്ചിത്ര ത്തിലേക്കുള്ള നടപ്പാത.
കടപ്പാട് : ചലച്ചിത്ര നിരൂപകന്മാരായ വിജയകൃഷ്ണന്‍, ജി പി രാമചന്ദ്രന്‍